Biopsychosociale gevolgen depressie
Een depressie leidt tot belangrijke beperkingen in sociaal, emotioneel en lichamelijk functioneren en heeft gevolgen voor het welbevinden. De ernst van de klachten is daarbij bepalend voor de consequenties die een depressieve stoornis met zich meebrengt. Moeilijk behandelbare depressies hebben de grootste gevolgen.
Onder de fysieke gevolgen van een stemmingsstoornis vallen zaken als hoofdpijn of het veranderen van de eetlust met een gewichtstoename of -afname tot gevolg.
Ook de hersenen laten fysieke veranderingen zien hoewel het onduidelijk is of deze de oorzaak of het gevolg van de ziekte zijn. Bij een depressie zijn de neurotransmitters in de hersenen uit balans en er zijn aanwijzingen dat het gehalte aan stresshormonen, zoals cortisol, verhoogd is. De hersenstructuren hypofyse en hypothalamus zijn hierbij betrokken en verstoord geraakt. Een kortdurende verhoging van cortisol is gunstig aangezien het het lichaam in staat stelt op een adequate manier met een stressvolle gebeurtenis om te gaan. Een langdurige (chronische) overproductie van cortisol leidt echter tot een onderdrukking van de activiteit van het immuunsysteem waardoor men vatbaarder wordt voor allerlei lichamelijke kwalen.
Middelenmisbruik bij stemmingsstoornissen
Depressiviteit kan misbruik van middelen tot gevolg hebben. Hierbij worden alcohol, drugs en opiaten maar ook overmatig gamen of gokken gebruikt als vorm van ‘zelfmedicatie’ om de depressie tijdelijk te kunnen ontvluchten. Het gevaar bestaat natuurlijk dat er een afhankelijkheid van deze middelen gaat optreden omdat ze als steun gezien worden.
Voortijdig overlijden bij depressie
De kans op voortijdig overlijden is verdubbeld bij mensen met een depressie wat te maken kan hebben met een ongezonde leefstijl, meer ongevallen door gevaarlijke activiteiten, neiging tot suïcide, verminderde motivatie tot herstel bij cliënten met lichamelijke aandoeningen en het slecht opvolgen van medicatie-adviezen. Niet te beïnvloeden factoren die hierbij van invloed kunnen zijn zijn bijvoorbeeld een verzwakking van het immuunsysteem.
Consequenties voor de directe omgeving bij depressie
Ook de directe omgeving van iemand die depressief is wordt door de stoornis belast. Hun relatie met de cliënt kan hierbij ernstig worden aangetast vanwege het machteloze gevoel diegene niet te kunnen bereiken. Tevens lopen zij het risico mede in een sociaal isolement te belanden.
Maatschappelijke gevolgen stemmingsstoornissen
Depressie heeft echter ook grote gevolgen voor de maatschappij. Vanwege het onvermogen te kunnen functioneren ligt het ziekteverzuim behoorlijk hoog en wegens de lichamelijke klachten worden depressieve mensen vaker door een dokter bezocht. In veel gevallen worden er zelfs specialisten ingeschakeld die gebruikmaken van prijzige hulponderzoeken. Mensen met een depressie krijgen veel medicijnen (vaak pijnstillers en/of slaapmedicatie) voorschreven en worden veelvuldig en vaak onnodig onderzocht. Het percentage depressieve mensen onder WAO’ers is aanzienlijk. Uit onderzoek blijkt dat de lichtere depressieve stoornissen de maatschappij evenveel kosten als de ernstige vormen.