Een behandeling met Botox (botulinetoxine) lijkt naast een cosmetisch doel ook een gunstig effect op een depressie te hebben en deze te verlichten. Mensen die Botox ingespoten hebben gekregen ervaren namelijk minder last van depressieve klachten.
In het verleden werd dit effect toegeschreven aan het wegtrekken van de sombere neerwaartse lijnen in het gezicht en de zorgelijke voorhoofdrimpels na toediening van een Botoxinjectie. Deze rimpels zouden mensen neerslachtig kunnen maken. Botox laat de mimiek (frons in het voorhoofd) verdwijnen door de prikkeloverdracht tussen zenuwen en de gelaatsspieren te remmen en daarmee de spierspanning te onderdrukken.
Op het moment dat je naar iemand glimlacht zal het gezicht van die ander vriendelijker worden omdat de spiegelzenuwen in zijn gezicht beginnen te werken. Datzelfde geldt voor fronsen. Je imiteert de gelaatsexpressie van de ander inclusief de emotie die daarbij hoort.
Een positieve lichamelijke gezichtsuitdrukking zorgt voor een positieve emotionele ervaring (de Facial Feedback hypothese). Een glimlach op je gezicht laat je je daadwerkelijk blij voelen. Gelaatsuitdrukkingen kunnen namelijk emoties beïnvloeden doordat deze een signaal naar het centrale zenuwstelsel sturen waarmee iemands stemming bepaald wordt.
Het omgekeerde geldt helaas echter ook. Met het aanspannen van spieren in de fronsregio kunnen negatieve emoties als verdriet, angst, boosheid of somberheid ervaren worden. Depressieve mensen blijken een overactieve fronsregio te hebben. Na een Botoxbehandeling van deze regio verbeteren hun depressieve klachten. De ontspannen gezichtsspieren sturen namelijk minder stressimpulsen naar de hersenen. Het emotie regulatiecentrum in de hersenen signaleert daarbij dus geen negatieve emoties omdat diegene minder of niet in staat is te fronsen. Een verbetering van de stemming na een Botoxinjectie in de fronsregio zou ook verklaard kunnen worden doordat mensen meer positieve sociale interacties meemaken omdat ze vrolijker lijken en een minder norse uitstraling hebben.
Uit recent onderzoek is naar voren gekomen dat er ook een significante verlaging van het risico op een depressie bestaat als Botox op een andere plaats in het lichaam wordt ingespoten, bijvoorbeeld ingeval van een behandeling met Botox tegen overmatig zweten. Het werkingsmechanisme erachter is nog onduidelijk. Een mogelijke verklaring is dat de depressieve klachten afgenomen zijn omdat het onderliggende probleem door de behandeling verminderd is.
Een behandeling met botox heeft relatief weinig bijwerkingen en is efficiënt omdat één spuitje meerdere maanden effect heeft. Behandelingen met botox tegen migraine of excessief zweten worden in bepaalde gevallen door sommige zorgverzekeraars vergoed. Informeer bij uw zorgverzekering of een botoxbehandeling tegen depressie, een therapeutische toepassing, voor vergoeding in aanmerking komt.