De verschillende angststoornissen kunnen op diverse manieren behandeld worden. De behandelmogelijkheden bestaan uit een psychologische behandeling, medicatie en aanvullende behandelingen of een combinatie daarvan. In overleg met de behandelaar wordt op een bepaalde behandeling ingezet. Daarnaast kan een ondersteunende behandeling gevolgd worden.
Diagnose
In de Multidisciplinaire Richtlijn Angststoornissen worden aanbevelingen voor behandelaars gedaan wat betreft de diagnostiek en behandeling van volwassenen met een angststoornis. Om de meest passende behandeling te kunnen bepalen dient de behandelaar om te beginnen vast te stellen van welke angststoornis sprake is. Hierbij wordt de ernst van de aandoening en de mate waarin deze iemands leven beperkt in aanmerking genomen. Daarnaast wordt vastgesteld of er nog sprake van andere aandoeningen is.
Voorstel behandelplan
Vervolgens zal de behandelaar een behandeling voorstellen die op grond van wetenschappelijk onderzoek effectief gebleken is, tot betere resultaten dan andere behandelingen blijkt te leiden bij de meeste mensen en waarvan de bijwerkingen of gevolgen voor het dagelijks leven minder ingrijpend of ernstig zijn dan bij andere behandelingen. In overleg met de behandelaar kan van de voorgestelde behandeling worden afgeweken. Daarbij zal de behandelaar de verschillende behandelmogelijkheden uitvoerig met u doornemen en uitleggen waarom een bepaalde behandeling aangeraden wordt. De voorgestelde behandelvorm zal inhoudelijk worden toegelicht waarbij zaken als mogelijke bijwerkingen, de invloed op het dagelijks leven, de duur van de behandeling en op welke termijn verbetering te verwachten is aan bod zullen komen. Verder zult u geïnformeerd worden over de verschillende behandelaars die angststoornissen behandelen en de keuze daartussen. Indien de stoornis beter door een andere behandelaar te behandelen is zult u daar naartoe worden doorverwezen. In dit gesprek kan ook informatie over de stoornis voor de partner en familie aan de orde komen. Eventueel zal ingegaan worden op de nazorg om de kans op terugval te verkleinen.
Psychologische behandeling of medicatie?
In sommige gevallen maakt het voor het verwachte effect niet uit of begonnen wordt met een psychologische behandeling of medicatie. Daarbij kan uw voorkeur sterk uitgaan naar één van beide behandelvormen. In overleg met de behandelaar wordt de keuze gemaakt waarmee gestart zal worden. Om tot een weloverwogen beslissing te komen kan nog wat dieper worden ingegaan op zaken als de kans op verbetering, de snelheid waarmee effect verwacht kan worden, hoeveel vertrouwen u in de behandeling heeft en in welke mate deze u aanspreekt, de kans op bijwerkingen, de lichamelijke en/of emotionele belasting, in hoeverre de behandeling in het dagelijks leven in te passen is, de aanwezigheid van een wachtlijst, in hoeverre de behandeling vergoed zal worden, aan welke leefregels u zich dient te houden en de afstand tot de locatie waar de behandeling gegeven wordt. Bij de beslissing kan advies ingewonnen worden van uw partner of familie maar ook kan een patiëntenorganisatie hierover met u meedenken.
Evaluatie
Nadat de behandeling gestart is komt er een punt om te evalueren of de behandeling voor u effectief is. Van tevoren is namelijk niet te voorspellen of de gekozen behandelvorm ook voor u de juiste is aangezien ieder mens anders op een behandeling reageert. Daarbij zal besproken worden welke effecten er bij de behandeling te verwachten zijn aan verbetering en bijwerkingen en welke effecten erop kunnen duiden dat de behandeling wellicht niet werkt. Maar ook wanneer er verbetering te verwachten valt en hoe nagegaan wordt of deze inderdaad is opgetreden.
Voortzetten van de behandeling of aanpassen van het behandelplan?
Indien de behandeling voldoende resultaat heeft zal aangegeven worden of en op welke wijze deze voortgezet wordt. Bij onvoldoende resultaat zal naar de mogelijke oorzaak worden gezocht waarbij voor een andere behandelvorm gekozen kan worden. Een behandeling kan echter ook aangevuld worden met een andere behandelmethode. Houd daarbij in het achterhoofd dat uw kansen op verbetering niet afgenomen zijn omdat een andere behandeling niet effectief gebleken is.
Niet iedereen zal echter een passende behandeling voor zijn angststoornis vinden. In dat geval zal begeleiding geboden worden met het inrichten van het leven van diegene ondanks de angstklachten. In bijna alle gevallen zullen ook die mensen die wel een geschikte behandeling vinden altijd een verhoogde kwetsbaarheid houden om opnieuw angstklachten te ontwikkelen. Wees daarom altijd alert op mogelijke terugvalverschijnselen.