Depressie tijdens de overgang

Tijdens de overgangsjaren (tussen 45 – 60 jaar) hebben veel vrouwen last van depressieve klachten. Een dergelijke depressie verschilt niet van de depressieve stoornis zoals deze zich in andere levensfasen voordoet maar kennelijk bestaat er in deze levensfase een verhoogde gevoeligheid voor. Hij kan gepaard gaan met vitale kenmerken, overdreven schuldgedachten of wanen waarbij het beeld tevens wordt gekenmerkt door een verhoogd wantrouwen. Deze vorm van depressie heeft over het algemeen een angstig en geagiteerd karakter.

Oorzaken stemmingsstoornis

Tijdens de menopauze vinden er vaak ingrijpende veranderingen in het leven van een vrouw plaats. Hierbij valt te denken aan het niet meer in staat zijn om kinderen te krijgen of het overlijden van een ouder. Moeders hebben meer kans op een depressie omdat het uit huis gaan van de kinderen vaak in deze periode plaatsvindt waarbij zij afstand moeten doen van de moederrol (het ‘lege nest syndroom’). Vrouwen zonder kinderen, die hun leven op orde hebben, blijken minder vatbaar te zijn voor depressies tijdens de overgang.

Daarnaast krijgen vrouwen in de overgang te maken met een ouder wordende echtgenoot en gaat deze en/of ook zijzelf met pensioen waardoor er over het algemeen een nieuwe rolverdeling in huis plaats heeft.

Ook persoonlijkheids- en erfelijkheidsfactoren kunnen een rol spelen bij het ontwikkelen van een depressieve stemmingsstoornis.

Lichamelijke klachten als opvliegers, transpiratie- en duizeligheidsaanvallen, hoofdpijn en gewrichtspijnen zijn veelvoorkomend tijdens de overgangsjaren en kunnen bijdragen aan een depressie. Deze klachten doen vrouwen namelijk beseffen dat ze in de menopauze zijn geraakt waarbij hun prestatieniveau afneemt. Het merendeel van deze klachten wordt veroorzaakt door een afgenomen productie van oestrogene hormonen in de eierstokken. Een behandeling met deze hormonen kan de klachten laten verdwijnen en de depressieve klachten doen afnemen.

Sommige vrouwen ontwikkelen een angst voor lichamelijke ziektes zoals borst- of baarmoederhalskanker of hart- en vaatziekten.

Behandeling depressie tijdens de menopauze

Een depressieve stoornis tijdens de overgangsjaren wordt in principe hetzelfde behandeld als die tijdens andere levensfasen. Ondersteunende gesprekken met de huisarts, gesprekstherapie of psychotherapie kunnen vaak voldoende verlichting geven bij de lichte depressies. Voor vrouwen met een depressie met vitale kenmerken is het gebruik van antidepressiva aan te raden. Indien de lichamelijke klachten die de overgang vergezellen op de voorgrond staan, kunnen oestrogene hormonen in veel gevallen tot herstel leiden, zeker als de stoornis niet opklaart door een behandeling met antidepressiva.